Oh oh oh oh oh, dat mag niet!
Ik ga het tegen de juf zeggen.
Hallo, hier ben ik weer.
Het is alweer eventjes geleden, en daar is een uitleg voor:
Ik ben namelijk eindelijk met traumatherapie begonnen, en dat gaat meteen keihard.
Blijkbaar staat je openstellen voor therapie ook gelijk aan je openstellen voor meer kwetsbaarheid in het dagelijkse leven. De kartonnen doos waarin ik mijn trauma netjes op zolder had bewaard is open, en hoewel mijn therapeut er echt goed over waakt dat de doos aan het einde van de sessie weer zo goed mogelijk op z’n plaats zit, toch merk ik dat er hier en daar wat triggers en preoccupaties door de scheuren van het intussen toch al dertig jaar oude karton zijn geglipt.
Om mezelf te behoeden voor “driedubbele verwerking” - één keer bij de therapeut, één keer wanneer ik erover vertel aan mijn partner en dan nog een keer via deze blog - bleef ik even weg van het geschreven medium. Mijn oplettende Twitter-volgers hebben hier en daar wel een tweet of twee opgevangen, maar het traumaproces was er eentje dat ik toch even in de schaduw wilde bewandelen.
Het feit dat ik hier nu weer schrijf, is goed nieuws! Allez, voor mij toch.
Ik voel me op een plaats in mijn therapeutisch traject waar ik klaar ben om er weer over te schrijven. Ik ben de initiële schok van het kwetsbaar zijn en het ontdekken van nieuwe triggers voorbij en kan er nu mee om dat die er gaan zijn. Dat hoort bij het traject, en ik kan me daar min of meer op voorbereiden. Dat wil niet zeggen dat dat niet nog steeds loeihard binnenkomt en mij velt voor enkele dagen, de ene trigger al wat erger dan de andere, maar het feit dat ik erover kan praten, er een uitleg voor vind en er zelf weer bovenop geraak zijn echt goede signalen.
Daarnast was er ook een writer’s block. Beetje raar, eh, want ik schrijf toch altijd gewoon “stream of consciousness” wat er in mij opkomt, over de dingen die ik die week heb meegemaakt of bepaalde toevalligheden die mijn tijdelijke interesse opwekten. Maar de block was er, want ik was gewoon bang. Bang om dingen te schrijven waar ik zelf nog niet helemaal klaar voor ben, bang om mezelf te triggeren, bang om jullie te triggeren, en ook gewoon bang in het algemeen. Anxiety is a bitch. Ik voel me regelmatig opgejaagd, angstig, alsof ik wil weglopen of gewoon wil slapen tot volgend jaar. Ik wil ook elke keer die therapeut afzeggen en doen alsof ik dat niet nodig heb.
Trauma doet rare dingen met je brein. Therapie ook.
Maar waarom schrijf ik dan juist vandaag?
Zoals zo vaak werd deze blogpost getriggerd door iets op Twitter.
Een tweet over een leerkracht wiskunde die per ongeluk de examens online had gezet in plaats van een leerstofoverzicht, en de auteur ervan die daar blij mee is want jeej, gemakkelijk studeren, zo!
Mijn reactie daarop was: ik zou dan de persoon zijn die dat tegen de leerkracht gaat zeggen.
En ik had het niet meteen door, maar dat is ook een autisme-dingetje - en dat vond ik interessant genoeg om met jullie te delen.
Voor degenen die al eens D&D, Warhammer, Star Wars of andere gelijkaardige games hebben gespeeld, gaat er allicht een belletje rinkelen wanneer ik het woord “alignment” zeg. Voor de rest van jullie, even een korte uitleg.
Wanneer men het in rollenspellen heeft over “alignment”, wordt de morele en ethische oriëntatie van een personage bedoeld. Deze aligmnment bestaat uit twee delen: enerzijds een “good vs. evil”-aspect, dat vrij vanzelfsprekend wil zeggen, ben je een goed persoon of niet, en anderzijds een “lawful vs. chaotic”-aspect, dat gaat over je wetsgetrouwdheid, of je een set van regels volgt of eerder een chaotische, soort van “het doel heiligt de middelen”-mentaliteit hebt. Deze set van regels kan bv. ook onderdeel zijn van georganiseerde criminaliteit (lawful evil), zoals bij de mafia, en hoeft dus niet per se over de wetgeving te gaan.
Veel autisten vallen op dit ethisch spectrum (haha) op lawful good, wat wil zeggen dat ze, extremer dan de meeste mensen, wetten en regels gaan nastreven, en proberen het eerlijke en goede te doen. Ze hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel, behandelen iedereen gelijk, en willen dat dingen verlopen volgens duidelijk afgelijnde regels en afspraken.
Maar die regels moeten dan ook duidelijk afgelijnd zijn, en de doelstelling zinvol.
Zo zal ik geen seconde twijfelen om de politie te bellen wanneer ik mijn buren een vuurtje zie stoken in hun tuin, want dat is gevaarlijk en illegaal - maar steek ik soms wel eens over door het rood licht, want hoewel de wetgeving daar duidelijk over is, is het zinloos om te staan wachten aan een rood licht als er geen auto’s, fietsers of andere weggebruikers op het kruispunt zijn. Ik zou als kind meteen gaan “klikken” wanneer iemand spiekt of een ander kindje pest op de speelplaats, maar zwijgen in de rij terwijl we naar de klas wandelen, da’s belachelijk en heeft geen nut, dus doe ik niet.
Ik was ook zo die ene strever die, aan het eind van de les nog vroeg, “moeten we huiswerk?” of de leerkracht eraan herinnert dat we nog een taak moesten afgeven.
Dat deed ik nooit met slechte bedoelingen, enkel met de intentie correct te zijn, de leerkracht te helpen herinneren aan de afspraken, en zelf te dubbelchecken dat ik niets fout genoteerd had of vergeten was. Maar voor de klasgenoten die het huiswerk niet gemaakt hadden of eens een rustig weekend zonder huiswerk wilden hebben, is dat natuurlijk niet fijn - en daar heb ik dan weer geen boodschap aan, want dat zijn geen vaste, duidelijke regels maar eerder sociale gevoeligheden die onduidelijk en vluchtig zijn. Ik heb ook nooit gespiekt op een examen, en ik voelde me oprecht slecht toen ik via iemand uit een hoger jaar de toetsen van Frans in handen kreeg, en ben aan de leerkracht gaan vragen om nieuwe testen op te stellen.
Ik koppel even terug naar die tweet: ik zou aan de leerkracht gaan vertellen dat ze een foute file geüpload heeft, want dat is het moreel juiste om te doen. Zo kan ze tijdig een nieuw examen opstellen dat een eerlijke aftoetsing van onze kennis is, zonder dat leerlingen kunnen valsspelen door enkel de antwoorden op de vragen op het examen uit het hoofd te leren. Dat is toch de doelstelling van examens?
En als gevolg zou mijn hele klas kwaad zijn op mij, want ik heb het hen extra moeilijk gemaakt, en ben gaan klikken bij de leerkracht.
Op Twitter kreeg ik op deze reactie meermaals het verwijt dat ik me beter voel dan anderen, omdat ik eerlijk wil zijn, of wil slijmen bij de leerkracht, of wat dan ook. Dat is oprecht niet het geval. Er werd mij verweten dat ik mijn hypothetische medestudenten geen gemakkelijke test gun, en ook dat is niet het geval.
Het is oprecht een kwestie van mijn brein dat zegt: “brr, dit is het juiste om te doen”, met een ongemakkelijk gevoel wanneer ik opzettelijk die oneerlijkheid in stand houd.
“Ik heb al van veel spijt gehad in mijn leven, maar nog nooit van mijn integriteit.”
Een gevolg van dit sterk gevoel voor rechtvaardigheid, is dat veel autisten het moeilijk hebben met liegen. Ironisch genoeg, door het vaak ongemakkelijk of awkward zijn, wordt er wel vaak gedacht dat we liegen.
En in combinatie met ADHD (en daarbij RSD), komt het dan ook hard en kwetsend aan wanneer iemand ons daarvan beticht, zoals “je wil gewoon je gelijk halen” wanneer we vragen stellen omdat we oprecht informatie willen, of “je voelt je precies beter dan anderen” gewoon omdat ons brein ons aanzet een bepaalde keuze te maken, of “je gunt anderen niks” omdat we correct willen zijn.
Als je iets meeneemt uit deze post, laat het dan dat rechtvaardigheidsgevoel zijn.
We willen heus niet goody-two-shoes zijn, maar het is voor ons een constante strijd om de wereld te ontleden in regels en if-statements die logisch zijn voor ons, en het plaatje klopt gewoon niet wanneer die duidelijk regels genegeerd of omzeild worden.
Veel van ons hebben het zelfs moeilijk met white lies en onschuldige geheimpjes zoals verrassingsfeestjes of kerstkado’s. Gelukkig zijn we gewoon altijd awkward, dan valt dat niet zo op wanneer we keihard proberen zo een geheimpje te bewaren.
Om te eindigen op een positieve noot: dat wil wel zeggen dat je ons meestal gewoon op ons woord kan geloven. Net zoals wij anderen hun woorden vaak letterlijk nemen, mag jij die van ons ook gewoon letterlijk nemen. We zijn héél slecht in dubbele bodems, achterbakse plannen of backhanded complimenten.
Dus, euh, wanneer ik zeg dat ik ga proberen om weer wekelijks te bloggen…
100% waar. Tot volgende week!
Wat is jouw alignment? Heb jij ook een sterk autistisch rechtvaardigheidsgevoel?
Laat het mij weten op Twitter!
Wat fijn om je terug te "zien"! Dit was een eye opener. Ik was me hier echt totaal niet van bewust, dus bedankt om dit zo helder uit te leggen. Enne, heel veel succes met je verdere therapie!