ik zal dat zelf wel beslissen
waarom aannames doen en dingen invullen voor anderen niet oké is
Bestaan met een beperking of langdurige ziekte komt (uiteraard) met bepaalde limitaties. Iemand die in een rolstoel zit, zal waarschijnlijk niet mee kunnen gaan klimmen. Iemand met depressie vindt het misschien moeilijk om af te spreken in grote groep. Iemand met epilepsie gaat allicht passen voor een discotheek met bijhorende lichtshow.
Daardoor zeggen we vaak “nee”.
Nee, ik ga niet mee op weekend. Nee, ik ken driekwart van die mensen niet dus ik kan niet mee iets gaan drinken. Nee, dat zijn te veel trappen. Nee, dat is te dicht op mijn therapiesessie. Nee, ik kan geen uitstap van vijf uur aan. Nee. Nee. Nee.
Ik begrijp dat vaak “nee” horen erg moeilijk is. “Nee” klinkt als afwijzing, en wat erachter komt als een uitvlucht. Veel vaker dan ik zou willen, kosten te veel “nee”s ook vriendschappen en relaties, want mensen stoppen dan met je meevragen, ah ja, want je gaat toch nee zeggen. Daardoor voelt de andere persoon zich uitgesloten, want zijn vrienden vragen hem niet meer mee.
Erger wordt het wanneer er wél eens iets plaatsvindt waar de persoon in kwestie wél energie voor had, maar niet meegevraagd werd en van de zijlijn de foto’s zien passeren op sociale media. Niemand wint in deze situatie.
Daarom deze korte blogpost met een even korte oproep:
Laat mensen zelf beslissen of ze iets wel of niet kunnen/willen doen.
Ook mensen met beperkingen en (langdurige) ziektes kunnen voor zichzelf uitmaken of ze iets wel of niet kunnen.
Hoe navigeer je dat? Awel he, ik ben blij dat ge het vraagt!
Vul niet in voor anderen.
Wil je iemand er graag bij? Vraag die mee!
Ga er niet van uit dat ze toch “nee” gaan zeggen, maar vraag het gewoon.
Ze zullen dan zelf wel aangeven of het kan of niet, of, eventueel, of ze liever niet meer mee gevraagd worden omdat altijd nee zeggen te moeilijk is - maar dan heb je het tenminste gevraagd, en heb je de keuze bij hen gelaten.Geef ze een ‘out’.
Voor velen is het moeilijk om, zeker op langere termijn, “ja” te zeggen op plannen waarvan ze niet weten of ze dat tegen dan nog wel gaan aankunnen. Daarom zeggene we gemakkelijk “nee”, ook al lijkt het ons wel iets dat zou kunnen lukken, omdat we anderen niet tot last willen zijn of niet last-minute willen afzeggen. Ons de optie geven om dat wel te doen, neemt heel erg veel stress van onze schouders.
Persoonlijk vind ik het fijn als iemand zegt, “we zullen het onder voorbehoud in de agenda zetten, en we checken een week voordien nog even of het lukt”, of zelfs “geen verplichting, als je die ochtend zelf laat weten dat het niet lukt is het ook oké, even goeie vrienden!” - en die ‘even goeie vrienden’ dan ook echt meent.Stel iets alternatiefs voor.
Wanneer het een activiteit is die echt niet gaat lukken (ik grijp terug naar klimmen met een rolstoel, of gaan clubben met epilepsie) is het ook oké om te laten weten, “ik vind het jammer dat je er niet bij kan zijn, zullen we de week erna iets gaan drinken om bij te praten?” Toegegeven, ja, dat pikt ook wel eventjes, want je kan dat ene ding niet, maar het is wel altijd fijn om te horen dat mensen je er graag bij hadden gehad, en zelfs moeite doen om een alternatief in te plannen!Vraag hoe de activiteit aangepast kan worden.
Stel, je zit in een groepsgesprek met je vriendengroep, iemand pleurt er iets in à la “girls, ik wil nog eens uitgaan!”. Er volgen enkele “oh ja graag!”s en “ooh yes baby I’m in!”s, en dan is er die ene vriend die zegt “nee, dat lukt niet voor mij”.
Het is heel gemakkelijk om daar gewoon over te lezen, natuurlijk. Sommige mensen kunnen, anderen niet, that’s life. Maar wanneer het gaat over iemand met een beperking of chronische ziekte, is dat vaak geen conflict in de agenda maar wel een uitdaging met toegankelijkheid.
Even vragen “is er iets dat we kunnen veranderen aan het plan zodat het wel werkt voor jou?” kan helpen! Die persoon kan dan bv. een ander café voorstellen, waar ze wel binnen kan met haar rolstoel, of een andere bar, waar er geen stroboscoop ophangt, of een kleiner café waar er minder drukte is, zodat hij je kan horen.
Ik wil afsluiten met de disclaimer: ja, het is absoluut oké om activiteiten te gaan doen met een vriendengroep die sommige mensen uitsluit. That’s life. Je mag zeker met je vriendengroep gaan klimmen en ja, de mensen in rolstoelen of die met hoogtevrees kunnen dan niet mee. Je kan iets gaan drinken en mensen die niet graag in de drukte zitten, blijven thuis. Ik geef deze tips alleen maar mee voor wanneer je echt merkt dat er een van je vrienden erg geïsoleerd raakt doordat die altijd nee zegt of nee moet zeggen omwille van een bepaalde uitdaging. Daar kan je, als je dat wil, zeker helpen!
The bottom line is zoals altijd: communiceer!
Stel vragen, luister naar antwoorden en praat over hoe je elkaar kan vinden.
Veel liefs
uw kapoentje Amy,
die dit schreef in plaats van boodschappen te gaan doen, want het regent.
Zelf nog tips of vragen? Laat het mij weten op Twitter!