Ik heb weer zo’n dag - koorts, slecht geslapen, oorpijn - en dan speelt de RSD heel hard op.
RSD of ‘rejection sensitive dysphoria’ is weer zo’n dingetje dat je gratis krijgt bij een doos ADHD, waarvan veel mensen die er last van hebben het bestaan ervan zelfs niet kennen. De klinische uitleg ga ik hier niet herhalen, enkel de korte samenvatting:
We zijn extra gevoelig aan een gepercipieerd gevoel van falen of afwijzing, ook al is dat niet helemaal wat er in realiteit gebeurt. Ook als het van onszelf komt.
Zo kan iemand bijvoorbeeld vragen, “oei, je bent zo laat, had je file?” en oprecht bedoelen, “hopelijk ben je gewoon te laat door de file en was er niks ernstigs aan de hand”, maar de ADHDer hoort enkel “amai, je bent weeral te laat, je bent echt altijd te laat, en je hebt daar echt geen goeie reden voor eh, als het file is moet je maar vroeger vertrekken”. Dat is uiteraard niet wat de andere persoon gezegd noch bedoeld heeft, maar die hersenen doen brrr en ‘t zit erop.
We reageren daar dan fel op, wat in ons hoofd een logische, proportionele reactie is, maar die de andere natuurlijk ervaart als “wow, waar kwam dat vandaan?”
En in een andere vorm wordt die RSD (bij mij althans, is dat bij jullie ook zo?) ook getriggerd door ongevraagd maar goedbedoeld advies.
Zo kan ik iets tweeten à la “amai, ik heb vandaag weeral zo’n hoofdpijn”, met de bedoeling van dat gewoon even te ventileren, misschien een beetje relatable te zijn. Er komen dan reacties als “heb je genoeg water gedronken?” , “heb je een pilletje in huis?”, “ga eens wandelen, een frisse neus gaat helpen!”, “komt het van uw nek?” etc.
En dat triggert mij dan.
Ik word lastig, want ik heb toch helemaal niet gevraagd om advies? Denken jullie echt dat ik niet weet hoe ik hoofdpijn moet verzorgen? En het zijn uw zaken toch helemaal niet of ik pijnstillers in huis heb? En ik wil helemaal niet buiten!
Ongetwijfeld heeft de autistische “ik schrijf letterlijk wat ik bedoel, maar mensen lezen tussen de regels en daar kan ik niet tegen” daar OOK wel iets mee te maken.
En dan stoor ik mij weer aan het feit dat ik die dingen denk, want dat is niet ECHT wat ik voel: ik weet immers wel dat die mensen dat goed bedoelen, en ik voel me hypocriet want ik zou exact hetzelfde goedbedoeld en ongevraagd advies geven aan iemand anders.
Net zoals met zoveel dingen, zit er heel veel kracht in kennis: weten dat RSD een ding is, maakt dat ik ook snel doorheb wanneer ik het voel, en in plaats van dan lastig te reageren op de goedbedoelende, lieve mensen, zeg ik tegen mezelf, “wow, nee, die mensen bedoelen het goed,” verwijder ik mijn tweet en vermijd ik verdere triggers.
Ik probeer ook altijd even de tijd te nemen om dat uit te leggen, zodat ze weten dat zij niets fout hebben gedaan, maar het gewoon mijn brein is dat niet goed omgaat met wat ze zeiden. Kwestie van transparant te zijn, mensen iets bij te leren, maar ook: zelf te leren aangeven waar mijn gevoeligheden liggen, zodat mensen weten waar mijn reacties vandaan komen.
Daarnaast probeer ik er een gewoonte van te maken om ook mijn intenties duidelijker te stellen, maar natuurlijk wil de ironie dat, op dagen dat ik hier extra gevoelig aan ben, ik ook minder functioneel ben en niet altijd even goed kan communiceren. Doch helpt een “ik zoek geen advies, ik wil gewoon even ventileren” al heel wat, en dan durf ik uiteraard ook wel eens kwaad worden als mensen dat negeren en TOCH ongevraagd advies komen delen. Grenzen stellen is alleen nuttig als die ook gerespecteerd worden.
Geen illustratie bij de blogpost vandaag, wat ook heel in thema is: op momenten dat de RSD sterk aanwezig is, ben ik ook heel hard voor mezelf. Een tekening zal dan nooit goed genoeg zijn, en een blog post eigenlijk ook niet. Maar in plaats van perfectionistisch te gaan doen en mezelf dieper in een put te duwen, daag ik mezelf uit om dit neer te pennen, stream-of-consciousness-gewijs, en het dan gewoon te publiceren. Maar een illustratie, dat zit er nog niet in. Baby steps.
En gelieve geen feedback te geven op deze blogpost, dat kan ik vandaag niet aan. 🤡
Hebben jullie ook al eens zo een ‘aha-erlebnis’ gehad toen je leerde over RSD en zoiets had van, “haja, dat verklaart veel, oeps”? Of heb je die nu, bij het lezen van deze post?
Laat het mij weten op Twitter.
En wil je meer van deze onzin in je inbox? Dat kan ook!
Zeer interessante achtergrond; het helpt wel om sommige zaken wat te plaatsen. Bedankt voor het delen!